Jeugdbescherming onder verscherpt toezicht: “De inspectie gaat voorbij aan andere kwetsbare kinderen op de wachtlijst”

De jeugdbescherming Rijnmond is onder verscherpt toezicht komen te staan van de Inspectie voor Gezondheidszorg en Jeugd. Ook de gemeente Schiedam valt onder het toezicht. Maar daar is Wethouder Jeugd, Patricia van Aaken, het niet volledig mee eens. “De inspectie gaat voorbij aan het feit dat dit niet de enige kwetsbare groep kinderen is.”

Wethouder van Aaken doelt daarmee op de koers die de vijftien gemeenten die deelnemen aan de jeugdbescherming in de regio Rijnmond hebben uitgezet om hulpbehoevende kinderen te helpen. “We hebben nog veel meer kwetsbare kinderen die ook hulp nodig hebben. En wat wij met de vijftien gemeenten hebben gedaan, is kijken naar hoeveel kinderen er op de totale wachtlijst staan. Want het ene kind is niet per definitie kwetsbaarder dan de ander. En dat is de aanpak die wij gekozen hebben, terwijl de inspectie hamert op één stukje.”

Kinderen die onder de jeugdbescherming vallen, zijn kinderen waarvan de rechter heeft gezegd dat die kinderen geen veilige omgeving hebben maar ook zorg nodig hebben. In reactie op het rapport gaf collega wethouder Judith Bokhove, van de gemeente Rotterdam, al aan dat verscherpt toezicht niet nodig is omdat de totale wachtrij voor kinderen die hulp behoeven is gedaald.

Toch kan Van Aaken zich in de kernboodschap van het rapport vinden. “Ik ben het eens met de inspectie dat het onacceptabel dat er kinderen op de wachtlijst staan. Daar moet je gewoon klaar voor staan, die hebben gewoon hulp nodig en dat is niet voor niks.” Daarbij plaatst ze wel de kanttekening dat het probleem in Schiedam wel aanwezig is, maar niet onoplosbaar groot. “Wat geruststellend is, is dat het in Schiedam om twee kinderen gaat. Die kinderen hebben we al in beeld, dus we zijn al in gesprek om te kijken wat voor zorg er precies nodig is en hoe we daar voor kunnen zorgen.”

Unieke situatie

Het unieke aan de ondertoezichtstelling vanuit de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd, is dat de gemeenten onder toezicht komen te staan voor de aankomende zes maanden. “Dat is een bijzondere uitspraak, want dat is niet de bevoegdheid van de inspectie. In die zes maanden willen ze komen tot een goede aanpak waardoor al die kinderen van de wachtlijst af komen.”

Die opgave lijkt eenvoudig, maar is ingewikkelder. Eerder moesten de gemeente al via een arbitragezaak afdwingen dat de Rijksoverheid met geld over de brug moet komen voor jeugdzorg. Daardoor kon de jeugdzorg volgens Van Aaken de wachtlijsten opbouwen. “Dat is één van de aandachtspunten waar wij het in het gesprek met de inspectie over willen hebben. Want één van de problemen waardoor die kinderen zo lang op de wachtlijst staan, is dat we te weinig geld hebben gekregen van het Rijk om hard aan de slag te gaan met die wachtlijsten.”

Maar volgens Van Aaken is geld niet het enige knelpunt waar de jeugdzorg last van heeft gehad de afgelopen jaren. “Daarnaast merken we bij instellingen dat er een groot personeelstekort is. Dus die zeggen zelf: ‘Al zou ik heel veel geld krijgen, dan nog heb ik de mankracht niet om het op te lossen.’”

Afsplitsing in MVS-steden

In de toekomst is het de bedoeling dat in Schiedam de jeugdzorg, maar ook de jeugdbescherming anders wordt ingericht. De gemeente Schiedam trekt daarin op met de gemeentes Maassluis en Vlaardingen. “We zijn nu in gesprek met Maassluis en Vlaardingen over de wachtlijsten. In de nieuwe model willen we die wachtlijsten voorkomen. Daarom kiezen wij in de toekomst voor een ander systeem dan hoe het nu georganiseerd is. We zullen in de nieuwe situatie stevigere afspraken opnemen in het contract, zodat we beter kunnen controleren.”

De MVS-steden (Maasluis, Vlaardingen en Schiedam) willen de aanbesteding flexibeler maken, zodat eventuele veranderingen of toename in zorgvraag opgevangen kunnen worden. “We gaan een langere aanbesteding doen. Zo hebben de aanbieders ook meer zekerheid over het bedrag dat zij krijgen voor de jeugdzorg. Daarmee kunnen zij dingen anders aanpakken en beter nadenken over wat voor zorg een kind nodig heeft. Wij vragen ook strategisch partnerschap. Want we zien bepaalde ontwikkelingen, en daarop moet een aanbieder van zorg kunnen inspelen. En daar moeten we het met elkaar ook over hebben.”

Lees ook: Zomernota aangenomen, stemming over 'betaald parkeren' uitgesteld

De gemeenteraad heeft donderdag middels een motie gevraagd nauw betrokken te blijven bij het uitrollen van de samenwerking tussen de drie steden op het gebied van jeugdzorg. “Dit leeft enorm en terecht”, legt Van Aaken de betrokkenheid van de voltallige gemeenteraad uit. “ Je wilt gewoon dat de kinderen van nu een goede toekomst krijgen en een goede start maken. Dus daar wil je alles aan doen. De raad wil daarin ook betrokkenheid hebben en dat is wat ze uitspraken met die motie. Het is een ingewikkeld onderwerp en daar willen ze van op de hoogte blijven en ook advies kunnen geven.”