Vaccinatiegraad erg laag in Schiedam, burgemeester Lamers: "Nu vooral focussen op kwetsbare achterstandswijken"

Eerder in de week werd bekend dat Rotterdam kampt met een lage vaccinatiegraad. Nu blijkt ook dat er in Schiedam wijken zijn waar minder dan de helft van de bewoners volledig gevaccineerd is. Net als in Rotterdam komt de lage vaccinatiegraad vooral voor in achterstandswijken. De GGD wil daar nu inzetten op laagdrempelige vaccinatievoorzieningen.

Gemiddeld heeft Schiedam een vaccinatiegraad van 59,7 procent, ongeveer gelijk aan Rotterdam. Het gaat dan om volledig gevaccineerde bewoners vanaf 14 jaar oud. Het verschilt tussen de wijken is aanzienlijk: van 47,7 procent in de wijk Schiedam-Oost tot 70,5 procent in Woudhoek, Spaland en Sveaparken.

Net als in Rotterdam zijn het met name achterstandswijken waar de vaccinatiegraad laag ligt. Eerder opende de GGD Rotterdam-Rijnmond daarom al een mobiele priklocatie in Schiedam-Oost, om zo het gemiddelde omhoog te trekken. Ook kunnen bewoners zonder afspraak hun vaccinatie halen in Huis van de Wijk Oost en Sporthal Groenoord. Die laatste blijft tot eind september open.

Klik hier voor de kaart waar u kunt zien wat de vaccinatiegraad in uw wijk is. Leest u dit bericht op uw mobiel? Klik dan hier voor de mobiele versie van de kaart.

Diverse samenstelling in de wijk

Onder de bewoners heersen verschillende opvattingen over waarom de vaccinatiegraad in de wijk zo laag ligt. "Qua voorlichting wordt er behoorlijk wat gedaan door de GGD", zegt buurtbewoonster Nel van Oudenaarde. "We hebben natuurlijk wel een diverse samenstelling van mensen die hier wonen. Misschien ligt het daaraan?"

Ze is niet de enige die de diverse achtergronden in de wijk als knelpunt ziet. De 42-jarige Ali Rziki oppert een oplossing: "Ik denk dat je het in verschillende talen moet gaan uitleggen in de wijk. Op het moment dat het maar half binnenkomt omdat je de taal niet begrijpt, en je krijgt vanuit je eigen kringen een bang gevoel aangepraat, dan kies je ervoor om het niet te doen."

Lees ook: In ‘probleemwijken’ gaan gemeente en GGD strijd aan met laag aantal vaccinaties

Volgens sommigen worden in de wijk ook complottheorieën gedeeld via social media. "De één denkt dat je in de toekomst via je vaccinatie gevolgd kan worden, de ander denkt dat het bedoeld is om de wereldpopulatie te verminderen. Dat soort theorieën worden rondgestuurd, en daar geloven ze in", zegt bewoonster Serap Önal.

"Ik snap dat mensen zeggen: 'Ze moeten Nederlands leren', maar dit is wel een probleem waar we allemaal mee te maken hebben. Ik denk dat we het juist nu zo makkelijk mogelijk moeten maken voor alle mensen in de wijk", sluit Rziki af.

Sociaal-economische lagere klasse vaak de klos.

De in Delfshaven gesitueerde huisarts Shakib Sana biedt een ietwat genuanceerder perspectief op de problemen in Schiedam-Oost. Hij heeft meerdere patiënten uit de wijk in zijn kliniek, en ziet binnen die groep een trend.

"Ze hebben vaak te maken met armoede, lage opleidingsniveau's en weinig kansen op de arbeidsmarkt. De banen die ze hebben, zijn banen waar ze ver voor moeten reizen. Ze kunnen zich niet veroorloven om thuis te gaan werken, en zijn vaak aangewezen op het openbaar vervoer. De kans dat je dan met Covid in contact komt, is veel groter", zegt Sana.

Daarnaast is er in dergelijke wijken vaak sprake van kleine behuizing, waardoor mensen uit hetzelfde gezin elkaar vaak sneller besmetten. Daardoor zouden nieuwe mutaties van het coronavirus goed gedijen in achterstandswijken, legt Sana uit.

Lees ook: Prikken zonder afspraak kan nu zeven dagen per week

"Er zijn hier veel mensen die niet gevaccineerd zijn, maar ook veel mensen die nog geen Covid hebben doorgemaakt. Ze hebben dus nog helemaal geen immuniteit opgebouwd, en dan kan Covid hard toeslaan. Dat vertaalt zich ook naar de ziekenhuizen, waar nu 90 procent van de patiënten niet gevaccineerd is. Een groot deel daarvan komt uit de lagere sociaal-economische klasse."

Samen met internist Robin Peeters uit het Erasmus MC is Sana regelmatig op de Rotterdamse markten te vinden, om daar voorlichting te geven over vaccineren aan bewoners. Dat heeft volgens hem tot dusverre een zeer positief effect gehad: "Vanuit onze ervaring op de markten, merken we dat heel veel mensen behoefte hebben aan heldere en duidelijke informatie."

Sana pleit er dan ook voor dat medische professionals naar de openbare ruimtes trekken, zoals kerken, moskeeën, sportclubs en bibliotheken, om vragen te beantwoorden en informatie te verschaffen.

"We hebben zes maanden heel veel geïnvesteerd in het omhoog krijgen van de grootschalige vaccinatiegraad. Het gaat er nu om dat we die fijnmazige vaccinatie implementeren en tijd geven."

Nieuwe vaccinatielocatie in Nieuwland

Ook burgemeester van Schiedam Cor Lamers lijkt de opvattingen van Sana te delen. Net als de arts vreest ook hij dat de lage vaccinatiegraad lokale uitbraken zal veroorzaken. "Dat is de reden dat wij ons nu zo gaan inzetten om de vaccinatiegraad omhoog te krijgen. Als maar de helft van de bevolking in een bepaalde wijk gevaccineerd is, hebben we een enorm groot besmettingsrisico."

De lage vaccinatiegraad in de wijken Oost en Nieuwland verbazen Lamers niet. "Dat was al een poosje bekend", stelt hij. "Daar maken we als veiligheidsregio ook plannen voor. We zijn al sinds eind juli in Oost stelselmatig drie dagen in de week aan het vaccineren zonder afspraak."

Burgemeester Cor Lamers

Die kleinschalige vaccinatiecampagne heeft volgens Lamers zijn vruchten al afgeworpen: gemiddeld zijn de afgelopen zes weken zo'n 180 tot 200 personen per week geprikt. Momenteel is dat nog mogelijk bij de vaccinatielocaties in sporthal Groenoord en Huis van de Wijk Oost.
Vanwege de hogere vaccinatiegraad in de wijk, sluit de locatie in Groenoord aan het einde van september. Om de vaccinatiegraad in Nieuwland omhoog te trekken, wil Lamers daar in de nabije toekomst een nieuwe vaccinatielocatie openen.

"Het landelijk gemiddelde is op dit moment ongeveer 77 procent. Daar komen wij nog lang niet aan. We focussen ons nu vooral op de kwetsbare wijken waar de vaccinaties achterblijven", aldus Lamers.
Het liefst had Lamers al in mei meer zorgverleners de wijk ingestuurd, maar dat was destijds vanwege de grootschalige vaccinatiecampagne niet mogelijk. "Je hebt er mensen voor nodig, en die waren op dat moment bezig in de grote vaccinatielocaties. Ik had ze liever al een maand eerder gehad."

De burgemeester blijft optimistisch dat de vaccinatiegraad in de nabije toekomst zal bijtrekken. Hij wil daarbij streven naar een vaccinatiegraad die ongeveer gelijk ligt aan het huidige landelijke gemiddelde. "Er zullen altijd weigeraars blijven. Het is geen verplichting, en dat moet je accepteren. Maar als we op het streefcijfer van tussen de 77 en 80 procent komen, moet de samenleving ook gewoon weer kunnen functioneren."

Dit artikel is geschreven in samenwerking tussen SCHIE en regionale omroep Rijnmond