Formatiepoging 2: Minhas pleit voor coalitie met VVD, DENK, PvdA, D66 en PS

In de tweede verkenningsronde is een nieuw advies gepubliceerd voor de vorming van een nieuwe coalitie. Verkenner Fahid Minhas, aangesteld vanuit DENK, adviseert een coalitie van VVD, DENK, PvdA, D66 en Progressief Schiedam. Opvallend is dat met dit advies GroenLinks - één van de winnaars van de verkiezingen met vier zetels - buiten de boot lijkt te vallen. Vanavond debatteert de raad over het advies.

In zijn verslag doet oud-wethouder en VVD’er Minhas uitgebreid verslag van de keuzes die gemaakt konden worden. Vanuit de gesprekken met de partijen komt naar voren dat de voorkeur uitgaat van een coalitie met vijf partijen met een totaal van 20 zetels. Volgens Minhas is zo'n combinatie en een team van maximaal 5 wethouders het beste voor het besturen van de stad. Daarbij laat Minhas weten dat elke partij in de raad een eigen wethouder wil leveren, mochten zij deelnemen aan een nieuw college.

Minhas lijkt bij zijn verkenning rekening te hebben gehouden met het verbond van DENK, GroenLinks, PvdA en Progressief Schiedam. Sinds een kleine maand vormen zij een zogenoemd ‘progressief initiatief’, waarbij de partijen elkaar niet los willen laten en samen in de coalitie willen. Minhas laat in zijn verslag echter weten dat ‘voor het progressief initiatief geen stabiele meerderheidsvariant bestaat die recht doet aan de verkiezingsuitslag’.

‘Stabiele basis met VVD en DENK’

Minhas stelt dat een coalitie met VVD en DENK als twee grootste partijen in de raad zorgt voor een stabiele basis. Daarbij noemt hij PvdA als winnaar van de verkiezingen (4 zetels, 2 zetels winst ten opzichte van vier jaar terug) en ziet hij die partij als een goede aanvulling op de basis. Vanuit de basis van deze drie partijen en de 14 zetels die zij meebrengen, heeft Minhas verder geredeneerd.

Lokale partij

Volgens Minhas is het gerechtvaardigd dat een lokale partij is vertegenwoordigd in de coalitie, gezien de goede uitslag van de lokale partijen. Daarom valt de keuze voor Progressief Schiedam in plaats van GroenLinks. “De verkenner realiseert zich dat met deze keuze GroenLinks buiten de coalitie valt. Gelet op de voorliggende situatie kon dat ook niet anders”, staat in het verslag te lezen. “Door het weglaten van Progressief Schiedam, zou er geen goede lokale vertegenwoordiging zijn in de coalitie.”

Als laatste partij kiest Minhas voor D66. “Met het toevoegen van PS, dient nog één partij met 3 zetels te worden toegevoegd om op 20 zetels te komen”, staat in het verslag. D66 wordt door partijen genoemd als goede samenwerkingspartner.

Tweede poging

Het advies van Minhas volgt twee weken na de mislukking van de eerste verkenningsronde. Toen adviseerde eerste verkenner Nathalie Gouweleeuw (namens de VVD) een coalitie met VVD, DENK, D66, Progressief Schiedam en Alles voor Schiedam. Een meerderheid van de raad wees dat voorstel af. Gouweleeuw werd vanuit verschillende partijen verweten te star met het proces bezig te zijn geweest, zonder daarbij invloeden van buitenaf mee te nemen, waaronder het progressieve initiatief van Denk, GroenLinks, PvdA en Progressief Schiedam.

De formatie in Schiedam verloopt zeer traag. Pas drie weken na de verkiezingen werden de eerste officiële gesprekken gevoerd. Buurgemeenten Vlaardingen en Rotterdam zijn al verder in het proces en hopen in korte tijd de nieuwe coalitie te kunnen presenteren.