Dit zijn de belangrijkste inhoudelijke hobbels bij de formatie in Schiedam

VVD, DENK, PvdA, D66 en Progressief Schiedam beginnen deze week aan de inhoudelijke formatie, onder leiding van de nieuwe DENK-informateur Metin Çelik. De vijf partijen gaan kijken of ze inhoudelijk tot een gemeenschappelijk beleid kunnen komen. En dat is geen abc'tje, zo blijkt uit een analyse van verkiezingsprogramma’s en uitspraken van de partijen rondom de verkiezingen. Een analyse van de belangrijkste inhoudelijke hobbels die de coalitiepartijen kunnen verwachten tijdens het formatieproces.

Woningbouw

Grootste struikelblok voor de coalitie is de vraag hoe de partijen omgaan met de wooncrisis. In zijn verkenningsverslag noemt verkenner Fahid Minhas het thema (betaalbaar bouwen) ook als belangrijk punt dat door de partijen wordt aangedragen. Wat voor type woningen moeten er vooral worden gebouwd? Daarover verschillen de partijen van mening. DENK en PS zetten in op in stand houden van aandeel sociale huurwoningen. D66 en VVD willen bouwen in het midden- en hoog segment ‘om doorstroming te realiseren’. PvdA zit daartussenin: ‘bouwen voor iedereen’.

Handhaving

Het thema ‘veiligheid en leefbaarheid’ wordt ook door Minhas expliciet benoemd als thema waar de nieuwe coalitie mee aan de slag moet. Maar toch is er een fundamenteel verschil te zien in hoe de partijen de term veiligheid beoordelen. D66, PS, PvdA en DENK hechten veel waarde aan verbetering van veiligheidsbeleving. VVD is de ‘law and order’-partij en zet vol in op strenge handhaving. Aan de andere kant wil DENK bijvoorbeeld het preventief fouilleren juist opschorten.

En daar staan VVD en DENK toch vaak lijnrecht tegenover elkaar. DENK vreest dat er meer etnisch wordt geprofileerd bij een hardere veiligheidsaanpak, de VVD wil juist strengere controles en bijvoorbeeld de invoering van de ‘patseraanpak’: controle in de wijk waarbij gekeken wordt of dure voertuigen rechtmatig verkregen zijn.

Betaald parkeren

Ook bereikbaarheid noemt Minhas als belangrijk thema. Daarbij is de grootste discussie over betaald parkeren: het thema waar de vorige coalitie min of meer op klapte. Het is wat dat betreft ook nu weer Progressief Schiedam versus de VVD. PS wil zich houden aan de afspraken en wil groot inzetten op gereguleerd parkeren, VVD voerde in maart campagne met de kreet ‘gewoon gratis parkeren’. DENK, D66 en PvdA kiezen voor het gemak om geen politieke keuze te maken en vinden dat de democratische weg bewandeld moet worden. Zij willen dat bewoners en ondernemers erover beslissen. Ook de VVD neigt naar een democratische oplossing. VVD’er Onno Spek: ‘als de bewoners het willen…’

Bijzonder onderwijs

Niet genoemd door Minhas, maar wel een punt waar DENK, de partij die de lead lijkt te hebben bij de coalitiebesprekingen, veel waarde aan hecht. DENK maakt zich al vier jaar lang hard voor meer islamitische basis- en middelbare scholen. Daar staat PS lijnrecht tegenover: ‘alle onderwijsvormen zouden openbaar moeten zijn’. Vermoedelijk wordt het bijzonder onderwijsbeleid niet dichtgetimmerd, maar wordt bij een nieuwe aanvraag de raad vrijgelaten in keuzes.

Zwemwater

De zwemwaterdiscussie is ook geen 1-2tje bij de coalitiebesprekingen, ondanks dat ook Minhas dit thema niet noemt in zijn verslag. Met name PS en VVD denken fundamenteel anders over hoe de gemeente om moet gaan met het zwemwater. PS heeft bij de campagne ingezet op behoud van Zwembad Zuid en mede daardoor een zetel gewonnen bij de verkiezingen. PS wil twee zwembaden behouden voor Schiedam: Groenoord en Zuid. VVD wil ook wel voldoende zwemwater behouden, maar ‘twee zwembaden kosten geld.’ De VVD wil slimmere toepassingen. En de partij vindt samenwerking met Vlaardingen en de realisatie van één groot zwembad een mogelijkheid.

De nuance ligt bij D66 en PvdA. Zij pleiten voor meer onderzoek en vinden het vooral een probleem dat Schiedammers in de basis onvoldoende gebruik maken van de zwembaden.

Duurzaamheid en deelmobiliteit

Belangrijk volgens Minhas: duurzaamheid. Dit thema was de basis bij de vorige coalitie: bij elke raadsbeslissing over wat voor onderwerp dan ook werd als duiding door het college uiteengezet wat de duurzaamheidsgevolgen zouden zijn. Het lijkt erop dat een nieuw college daarmee doorgaat. Én in de afgelopen periode werd de beslissing genomen om Groenoord snel aardgasvrij te maken. Met de nodige commotie tot gevolg.

Een tweede Groenoord wil niemand, ook niet in de potentiële nieuwe coalitie. Het probleem daar: de politiek en de inwoners zijn elkaars vreemden geworden, vooral omdat het plan er doorheen gedrukt lijkt te zijn én omdat de inwoners vinden dat er weinig alternatieven zijn aangeboden. DENK, PvdA en VVD wijzen erop dat er geen dwang meer moet plaatsvinden bij dergelijke projecten. En dat het samen met de bewoners moet. PS wil vol inzetten op duurzaamheid en wil meer Schiedamse woningen snel aan laten sluiten op het warmtenet.

En dan deelmobiliteit: dit onderwerp lijkt een GroenLinks-dingetje te zijn geweest. Maar ook D66 en DENK willen in blijven zetten op deze vorm en ruimte bieden aan deelscooters, -fietsen en -auto’s. Ook de VVD is niet per se tegen. Maar echt fan lijken ze ook niet.