Opeens zijn er weer plofkraken: wat is er aan de hand?

Boem! De afgelopen dagen was het twee keer raak met plofkraken in de regio Rijnmond. Zondag was een supermarkt in Schiedam het doelwit. En maandag een juwelier in Oud-Beijerland. Is de plofkraak terug van weggeweest?

Wat is een plofkraak?

Bij een plofkraak wordt een geldautomaat tot ontploffing gebracht. Tot een paar jaar geleden werden die vaak gedaan met gas, maar daar zijn de geldautomaten inmiddels tegen gewapend. Tegenwoordig proberen daders het met explosieven: van flitspoeder tot zwaar vuurwerk.

In Oud-Beijerland ging het maandag - technisch gezien - ook om een plofkraak. Maar omdat die bij een juwelier was, komt die niet zo in de politiestatistieken terecht.

Hoe vaak komt het voor?

Het aantal plofkraken is fors minder geworden. In 2019 waren er in Nederland nog 72 plofkraken. Vorig jaar was dit aantal gedaald naar 12. Volgens de politie heeft deze daling te maken met betere beveiliging. Tot nu toe zijn er dit jaar tien plofkraken geweest in Nederland. De plofkraak afgelopen zondag in Schiedam was de eerste van dit jaar in regio Rijnmond.

De politie denkt dat veel plofkrakers zijn uitgeweken naar landen als Duitsland, waar veel meer pinautomaten zijn dan in Nederland.

Wat levert het op?

Volgens Jos van der Stap, plofkraakexpert van de politie, komt een succesvolle plofkraak zelden voor. Het slagingspercentage ligt volgens hem 'dik onder de tien procent'.

Wie zijn de plofkrakers?

Omdat de pakkans bij een plofkraak tamelijk groot is, sturen ervaren criminelen vaak jonge jongens het veld in. Volgens Jos van der Stap is er sprake van een soort 'plofkraakschool', waar de jongeren leren hoe explosieven werken en hoe je ze moet afsteken. Van der Stap, tegen RTL Nieuws: "Maar we zien ook dat ervaren criminelen jongeren meenemen naar een kraak om te laten zien hoe het moet. We hebben zelfs gezien dat criminelen een geldautomaat hebben besteld en daarmee gingen oefenen."

Wat doet de politie na een plofkraak?

Voor de politie en de omstanders is het van belang dat er na de eerste explosie niet nog iets ontploft. De Explosieven Opruimingsdienst Defensie doet dus als eerste onderzoek. Zij willen liever dat hun verkenningsrobot wordt opgeblazen dan een nieuwsgierige voorbijganger.

De politie gaat gelijk op zoek naar de dader. Een aantal jaar geleden is er een landelijk plofkrakenteam opgesteld, dat samenwerkt met banken, justitie en de politie in bijvoorbeeld Duitsland en België. Het komt namelijk vaak voor dat plofkrakers uit Nederland verkassen naar buurlanden.

Hoe zit het met het aantal geldautomaten?

Dat aantal is fors verminderd. Vorig jaar werden bijna 900 geldautomaten in het land gesloten. Dat gebeurde vooral in de grote steden. In februari van dit jaar waren er nog 4.916 automaten over.

Een aantal automaten is niet verwijderd, maar naar binnen verplaatst. Ze zijn bijvoorbeeld te vinden in winkels van Bruna, Primera en ReadShop.

Pinautomaten die buiten staan, gaan soms ook op slot. Dan kun je tussen 23:00 en 07:00 uur niet pinnen. Alle automaten worden bewaakt met videocamera's.

Wat als je iets verdachts ziet?

Hangt iemand wel heel lang rond in de buurt van een geldautomaat zonder geld op te nemen? Maakt hij foto's van de automaat? Of staat 'ie met een zaklamp het apparaat te bestuderen? Dan is dat volgens de politie verdacht en moet je 112 bellen. Ook als het gaat om uiterlijke kenmerken kun je een potentiële plofkraker misschien herkennen. "Veel van de criminelen dragen regenpakken", staat op de website politie.nl

Dit is een artikel van onze mediapartner Rijnmond