Waterschap fanatiek in strijd met miljarden exotische kreeften

Het Hoogheemraadschap van Delfland is druk bezig met het ontwikkelen van bestrijdingsmethoden om het aantal Amerikaanse rivierkreeften terug te dringen. De kreeften zijn een ware plaag in Nederland, aangezien ze zich de afgelopen decennia razendsnel hebben voortgeplant.

De kreeften brengen schade toe aan oevers, waterplanten en waterdieren. En dat probleem begon bij een onschuldige actie van een Haagse kok. Het verhaal gaat dat deze chef een aantal van de binnengekomen rivierkreeften te klein vond om te bereiden. Daarop liet hij de kreeften los in de natuur.

Inmiddels is de populatie in Nederland uitgegroeid tot miljarden, beweren onderzoekers. Het Hoogheemraadschap Delfland ziet ook in haar wateren een toename van de exotische kreeften. Daarom wordt hard gewerkt aan het ontwikkelen van het perfecte vangmiddel voor de dieren.

Waterkwaliteit

“Die kreeften hebben best wel grote impact. Ze eten van alles. Maar ze knippen ook planten om en dat is slecht voor de waterkwaliteit”, zegt Ernst Raaphorst, bij het waterschap actief als beleidsmedewerker Monitoring en Wateradvies. “Ook graven ze heel veel in de oevers. Dat geeft instabiliteit. Er komt meer bagger de sloot in en je kan wel voorstellen dat dat wel een probleempje is.”

Samen met andere partijen, waaronder het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit en de provincie Zuid-Holland, worden vangmiddelen ontwikkeld. Ook een open wedstrijd leverde 139 creatieve ideeën op van natuurliefhebbers. Afgelopen zomer werden prototypes getest bij de Wageningen Universiteit. Nu wordt in het wild getest. Dat gebeurt op drie verschillende plekken, waaronder in de Westwijk in Vlaardingen.

Zonder bijvangst

“We doen hier nu onderzoek om te kijken of we de kreeftstand laag kunnen krijgen”, aldus Raaphorst. “En we zijn dus ook bezig met het testen van nieuwe vangmiddelen. Daarbij is het heel belangrijk dat ze zo ontworpen zijn dat er weinig tot geen bijvangst is van vissen.”

Dat laatste element heeft te maken met de visserijwet. Want voor het legen van de tientallen fuiken in de brede sloot in de Westwijk is een beroepsvisser nodig. “De visserijwet bepaalt wat je wel en niet mag met korven en fuiken”, legt Raaphorst uit. “Als we ooit in eigen beheer iets willen doen, is het heel belangrijk om aan te tonen dat er niet of nauwelijks bijvangst is van vis.”

Resultaten van de testperiode in Vlaardingen zijn er nog niet. Volgens de beroepsvisser is de populatie in de betreffende sloot wel al flink teruggedrongen. Toch wordt bij het wekelijkse legen van de fuiken zes kilo aan rivierkreeften gevangen. De vangst werd in het verleden verkocht aan dierentuinen als voer. Inmiddels hebben ze een ruime voorraad. Ook de lokale restaurants hebben niet veel animo. In ieder geval is duidelijk dat de kreeften worden afgemaakt.

Genetische manipulatie

Om in heel Nederland ontelbaar veel van dit soort fuiken te plaatsen, lijkt ondoenlijk. Daarom is de hoop meer gevestigd op het trainen van een van de natuurlijke vijanden, de baars. Of om via andere technieken de populatie van de rivierkreeft terug te dringen, zoals genetische manipulatie.

Het Hoogheemraadschap hoopt als eerste stap aan te kunnen tonen dat er weinig bijvangst is met dit soort fuiken. En als dat lukt, is het de bedoeling om komend jaar een grotere hoeveelheid vangmiddelen in te kunnen zetten in de Delflandse wateren.