Onderzoek VeiligheidNL: 'Lokaal vuurwerk afsteekverbod leidt niet tot minder slachtoffers'

door Mathijs Rorije

Het aantal vuurwerkslachtoffers in Nederland is weer terug op het niveau van voor corona, blijkt uit een onderzoek van VeiligheidNL i.s.m. de NVSHA, InEen en NVT. Een lokaal vuurwerk afsteekverbod, zoals Schiedam en elf andere gemeenten hadden afgekondigd, 'leidt niet tot minder slachtoffers' stelt Martijntje Bakker, directeur VeiligheidNL. Aan het onderzoek werkte ook het Franciscus Vlietland ziekenhuis en de Schiedamse huisartsenpost Schievliet mee.

In totaal waren er dit jaar in Nederland 1.253 vuurwerkslachtoffers. Hiervan zijn er 389 behandeld op de Spoedeisende Hulp (SEH) en 864 op de huisartsenposten (HAP). Er is sprake van een stijging van 62 procent van het aantal slachtoffers ten opzichte van vorig jaar toen er een landelijk vuurwerkverbod gold vanwege corona (2021-2022).

Overigens liet het Franciscus Gasthuis & Vlietland ziekenhuis op 1 januari al aan SCHIE weten dat er op de Franciscus SEH in de nacht van Oud & Nieuw geen vuurwerkslachtoffers waren behandeld. 

Veel kinderen slachtoffer

Uit de cijfers van deze jaarwisseling blijkt volgens VeiligheidNL dat 18 procent van de vuurwerkslachtoffers op de SEH en HAP onder de 12 jaar was. 'Vorig jaar was dit 26 procent en tijdens jaarwisseling 2019-2020 19 procent. Iets minder dan de helft van de kinderen had het vuurwerk zelf afgestoken. Hele jonge kinderen hebben vaak letsel doordat zij in een onbewaakt ogenblik naar het vuurwerk grijpen dat door ouders wordt vastgehouden'. 

'Naast jonge kinderen zijn vooral jongens van 12 tot en met 15 jaar en mannen van 20 tot en met 29 jaar slachtoffer van vuurwerk. Letsel bij 12 tot en met 15 jarigen werd vooral veroorzaakt door knalvuurwerk en vuurpijlen (38%) en letsels bij 20 tot en met 29 jarigen ontstonden vooral door zwaar illegaal vuurwerk (23%) en legaal consumentenvuurwerk (21%). In totaal is 46 procent als omstander slachtoffer geworden van vuurwerk. Dit aandeel is lager dan tijdens de jaarwisseling 2019-2020 (51%).'

Lokaal vuurwerk afsteekverbod niet effectief

Schiedam en 11 andere gemeenten besloten dit jaar een algeheel verbod op het afsteken van oudejaarsvuurwerk af te kondigen. 'Ondanks dit afsteekverbod zien we niet een duidelijk effect. Een lokaal verbod lijkt daarmee niet te leiden tot minder vuurwerkslachtoffers' stelt VeiligheidNL. “In de afgelopen 2 jaar met een algemeen vuurwerkverbod waren er substantieel minder vuurwerkslachtoffers. Dit jaar zitten we weer op het niveau van voor corona. Gedeeltelijke maatregelen leiden dus niet tot minder slachtoffers” aldus Martijntje Bakker, directeur VeiligheidNL.