advertentie
Hoe ’s lands eerste ‘kroongetuige’ in Schiedam de dood vond, politie nog steeds op jacht naar gouden tip
De dag na pakjesavond 1993 is een dag die in de Schiedamse, maar ook in de Nederlandse geschiedenis voor altijd de boeken in gaat. Het is namelijk de dag waarop de eerste ‘kroongetuige’ die in Nederland ooit is ingezet, wordt vermoord. Schiedammer Helio Stewart wordt na het parkeren van zijn auto onder vuur genomen op de Stephensonstraat en overlijdt. Stewart verklaarde als informant bij de politie over liquidaties, een ontsnapping uit de gevangenis, een criminele organisatie en drugstransporten.
door Philip van Es
woensdag 06 december 2023 08:56
Tot de dag van vandaag staat de politie, maar ook de familie van Stewart nog steeds voor de vraag wie Helio op 6 december 1993 vermoorde. De Schiedammer reed in zijn auto met een vriend terug na het badmintonnen. Stewart speelde op het één na hoogste niveau in Nederland. Omdat er geen parkeerplek was op de Professor Kamerlingh Onneslaan, draaide Stewart de Stephensonstraat in om daar te parkeren.
Zijn vriend stapte op de hoek van de Stephensonstraat uit en liep alvast naar de woning van Stewart. Halverwege de straat hoorde hij schoten. Hij draaide zich om en zag Stewart neergeschoten op de grond liggen. De vriend zag nog een man in een auto stappen, waarna de auto met gedoofde lichten vertrok. Medische hulp voor Stewart mocht niet meer baten. Op weg naar het toenmalige Schieland ziekenhuis overleed hij. De politie doet nog steeds onderzoek naar de zaak. Het cold case team Rotterdam heeft de zaak weer uit de kast getrokken, in de hoop een dader te vinden.
Maar waarom werd Stewart vermoord? Één van de meest aannemelijke scenario’s is dat hij gedood is om zijn ‘kroongetuigeschap’. Stewart hielp de politie namelijk met verklaringen, in ruil voor bescherming en geen strafvervolging. Tijdens de zitting in de omvangrijke Laundryzaak, ontkende de Officier van Justitie dat er kroongetuigedeals waren gesloten met de 34-jarige Schiedammer.
Kroongetuige avant la lettre
Stewart was huisvriend en bodyguard van Kobus Lorsé. Lorsé, alias de Zigeunerkoning, handelde in soft- en harddrugs. De belangrijkste deal van de organisatie van Lorsé zorgt ervoor dat Stewart de eerste kroongetuige-achtige informant in Nederland wordt. In Suriname wordt er door Lorsé onderhandeld over een grote partij cocaïne, met de legertop van het Zuid-Amerikaanse land.
Stewart werd in augustus 1993 aangehouden voor de invoer van 860 kilo hennep uit Nigeria. De Schiedammer liep met een pistool op zak omdat hij zich bedreigd voelde door Lorsé. “Het is hij of ik”, zou Stewart tegen een politieagent hebben gezegd. Officier van Justitie De Groot noemde Stewart destijds een kroongetuige avant la lettre.
Stewart wilde verklaringen afleggen, daartegenover stond dat hij niet vervolgd zou worden voor zijn betrokkenheid in de criminele organisatie van Kobus Lorsé. Ook wilde Stewart bescherming voor hemzelf en zijn gezin. Getuigen over de organisatie van Lorsé zou immers betekenen dat zijn leven in gevaar zou zijn.
Stewart legt belastende verklaringen af in het najaar van 1993. Eind 1993 is Stewart nog niet klaar met verklaren. Op 6 december 1993 wordt hij geliquideerd in de Stephensonstraat.
In de drugshandelzaak noemt Stewart namen van hooggeplaatste militairen zoals Ivan Graanoogst, maar ook die van Desi Bouterse. Zij zouden volgens de voormalige lijfwacht van Lorsé betrokken zijn bij de cocaïne deal. De Schiedammer verklaart ook liquidaties van Rene Heeren in 1985 en van Jan van Wanroj in 1986. Daarnaast geeft Stewart de politie een uitgebreide uitleg over hoe een Colombiaanse drugsbaron met hulp van buitenaf ontsnapte uit gevangenis De Schie in Rotterdam.
De rechtbank verklaart de getuigenissen van Stewart als geldig bewijs. De rechters zien de informant als een proportioneel opsporingsmiddel. Uiteindelijk wordt Kobus Lorsé veroordeeld tot een boete van een miljoen gulden en een celstraf van twaalf jaar.
Gissen naar de moordenaar
In de loop der jaren zijn er al veel theorieën opgedoken over de moord op Stewart. Één daarvan is dat een stadsgenoot iets te maken heeft met de dood van Stewart. Sterker nog, de broer van de mogelijke dader wijst naar hem in een testament. De broer, Melfrim S., schreef dat testament omdat hij dacht dat zijn broer Siegfried hem zou vermoorden. Dat testament kwam in handen van wijlen Peter R. de Vries, die er in 2009 een aflevering over maakte.
In die aflevering kwam naar voren dat Melfrim S. zijn broer en Schiedammer Siegfried S. beschuldigde van de moord op Helio Stewart. Siegfried S. zit momenteel een levenslange gevangenisstraf uit voor de moorden op Henie Shamel en Anne de Witte. “Meerdere mensen hadden baat bij de dood van Helio, want hij speelde dubbelspel en werkte samen met de politie”, schreef Melfrim in zijn testament. Maar tot de dag van vandaag zwijgt Siegfried over de zaak.
Toch is de zaak 30 jaar na dato niet in de vergetelheid geraakt. Het Cold Case Team van de politie Rotterdam is al dik vier jaar bezig de zaak nieuw leven in te blazen. Voor de gouden tip is een beloning uitgeloofd van 20.000 euro en de zaak wordt jaarlijks op de Cold Case Kalender gezet die wordt uitgedeeld in gevangenissen. In de hoop dat de nabestaanden ooit antwoord krijgen op de vraag wie Helio doodschoot en waarom.