Chemische fabriek heeft lak aan veiligheidsvoorschriften, mogelijk Vlaardingse gevolgen

Emerald Kalama Chemicals is gevestigd aan de ‘overkant’ in de Botlek. Een woordvoerder van de regionale milieudienst laat aan Twee weten dat onveilige situaties bij een chemisch bedrijf in de Botlek eventueel gevolgen kunnen hebben voor Vlaardingen. “Er is altijd een kans dat een milieu-incident, zeker bij een tolueenfabriek (bij langdurige blootstelling aan hoge concentraties schadelijk voor de gezondheid) impact heeft op de omgeving.”

Inspecteurs zijn ‘geschokt’ hoe gemakzuchtig de chemische fabriek omgaat met veiligheidseisen en risico’s voor werknemers voor lief neemt. Het bedrijf maakte melding van een ‘klein’ incident maar de blusinstallatie op het terrein was volledig buiten werking geraakt. Toezichthouder DCMR werd hierover onvolledig ingelicht. Inspecteurs kwamen hierachter tijdens een controle. Inmiddels heeft DCMR de fabriek het stempel ‘zorgbedrijf’ gegeven.

Emerald Kalama Chemicals produceert conserveermiddelen, geur- en smaakstoffen voor huishoud- en toiletartikelen zoals shampoo, zeep en pijnstillers. Ook maken ze weekmakers voor de kunststofindustrie.

Opmerkelijk hoog aantal sancties

Aanleiding om Emerald onder de loep te nemen, is een opmerkelijk hoog aantal sancties opgelegd door toezichthouder DCMR. Het onderzoeksplatform Follow the Money wilde weten wat er aan de hand is bij de chemische fabriek. Lees hier hun hele artikel.

Voor het toezicht van chemische fabrieken zoals die van Emerald, is de milieudienst Rijnmond (DCMR) verantwoordelijk. De categorie bedrijven die met een grote hoeveelheid gevaarlijke stoffen werken, krijgt strengere controles dan andere. De toezichthouder werkt bij dit soort bedrijven samen met de veiligheidsregio’s, arbeidsinspectie, waterkwaliteitsbeheerders, Inspectie Leefomgeving en Transport en het Openbaar Ministerie.

Buurbedrijf ontdekt brand

FTM sprak anoniem met een werknemer over een incident van drie jaar geleden. Hij vertelt over verouderde installaties en onveilige werkomstandigheden. Die bewuste nachtdienst in mei 2021 start na twaalven in de regelkamer, gelegen midden op het terrein. Vanaf de parkeerplaats is het ver lopen, hij pakt een bedrijfsfiets. Tijdens de dienstwissel en het doornemen van de taken, rinkelt de telefoon. De chef laat ‘m gaan. Daarna wordt er opnieuw gebeld, het is iemand van een buurbedrijf: “Er staat bij jullie wat in de brand. We zien vlammen uit een kolom.”

In een verslag van de brand, opgevraagd door Follow the Money, schrijft het management van Emerald Kalama Chemical: “Direct hierop is het bedrijfsnoodplan opgestart en de brandweer gealarmeerd. Die was snel ter plaatse en heeft de brand vrijwel direct geblust.”

Het is niet de eerste keer dat er een brandje op het terrein uitbreekt. De werknemer vertelt aan FTM dat hij het gevoel heeft dat zijn leidinggevenden het risico daarvan niet zo serieus nemen.

De fabriek is van het bouwjaar 1961 en daarmee één van de oudste fabrieken in het Botlek-gebied. In 1991 vond er een heel ernstig incident plaats waarbij zeven werkmannen om het leven kwamen. Tijdens las- en slijpwerkzaamheden ontstaat er een lek aan een tank, druppelt er de explosieve stof benzoëzuur uit en de boel ontploft.

De tekst gaat verder onder de foto.

Foto: Rijnmond

Bijna 30 overtredingen

In 2010 komt de fabriek in Amerikaanse handen en krijgt de naam Emerald Kalama Chemical. Installaties zijn verouderd en toe aan vervanging, maar er wordt niet geïnvesteerd in groot onderhoud. “Één van de belangrijkste problemen was reactief gedrag, pas iets doen als er een probleem is”, constateerde de man die van 2016 tot 2018 verantwoordelijk was voor het onderhoud op het fabrieksterrein.

In de jaren daarna voert toezichthouder DCMR 132 controles uit en stelt 28 keer een overtreding vast, blijkt uit een analyse van Follow the Money. Dat gaat om verkeerd opslaan van gevaarlijke stoffen, lekkages, te hoge uitstoot van vervuilende stoffen in de lucht en het opzettelijk verdunnen van vervuild afvalwater en daarna lozen op het riool.

Maatregelen aan laars gelapt

Het bedrijf wordt daarvoor vervolgd, moet boetes betalen en krijgt officiële waarschuwingen. Alleen Chemours in Dordrecht en Shell in Pernis hebben meer sancties opgelegd gekregen, maar die worden dan ook drie tot vier keer zoveel gecontroleerd.

Het etiket ‘zorgbedrijf’ is dus niet onterecht. Ook na controles lapt de fabriek noodzakelijke en opgelegde veiligheidsmaatregelen aan zijn laars.

In augustus 2022 – het bedrijf is inmiddels in Duitse handen en eigendom van Lanxess - maakt Emerald melding van een klein incident. Een dieselpomp om water naar brandblussers te pompen, heeft vlam gevat.

De dag erna gaan inspecteurs van DCMR, Arbeidsinspectie en de Veiligheidsregio Rotterdam-Rijnmond op controle. Ze constateren dat het allemaal veel erger is dan het bedrijf doet voorkomen. Alle blusinstallaties liggen eruit en er kan zelfs geen beroep worden gedaan op de blusaansluiting van buurbedrijven. In geval van nood was dit uitgelopen op een ramp.

Het bedrijf houdt zich daarna niet aan de afspraken die met de inspecteurs worden gemaakt. “Onacceptabel”, schrijven de inspecteurs in hun verslag. Tegen de leiding van Emerald zeggen de inspecteurs de overtredingen ‘als schokkend te ervaren’. Er wordt een strafrechtelijk onderzoek ingesteld.

Vergrootglas

Een woordvoerder vanuit Duitsland gaat niet in op concrete vragen van Follow the Money. Wel laat hij weten dat de veiligheid van werknemers en buren topprioriteit is en dat er 'miljoenen met dubbele cijfers' worden geïnvesteerd om de fabriek aan veiligheidsstandaarden te laten voldoen. Volgens hem wordt er ook ‘nauw en constructief’ met de toezichthouder samengewerkt.

“Op bedrijven zoals Emerald moeten we een extra vergrootglas leggen”, reageert de DCMR. “Het is niet voor niets dat de DCMR dit bedrijf onder verscherpt toezicht heeft gesteld, en het is niet voor niets dat er een verbeterprogramma is voorgeschreven. Pas als dat gelukt is, kunnen alle bedrijfsprocessen weer worden opgestart", aldus een woordvoerder van de DCMR.

Dit is een artikel van onze mediapartner Rijnmond.